کد مطلب:161314 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:131
معانی خاص و عام امر به معروف و نهی از منکر
با توجه به موارد استعمال امر به معروف و نهی از منكر در قرآن كریم و روایات، درمی یابیم كه امر به معروف دارای دو اصطلاح و معنا می باشد. معنای خاص و معنای عام. معنای خاصش همان است كه در رساله های عملیه مطرح شده و دارای شرایطی است؛ كه یكی از آنها آنست كه احتمال یا خوف ضرر مالی یا جانی یا آبروئی نرود. اما امر به معروف و نهی از منكر معنای وسیع تری نیز دارد كه شامل احكام و عناوین دیگری می شود و حتی در بعضی موارد جهاد را نیز در بر می گیرد. مصادیق این معنای عام، تعلیم جاهل، تذكر و موعظه، برخورد اجتماعی با توطئه ها، مقابله با تهاجم فرهنگی و جهاد و شهادت طلبی برای بیدار كردن جامعه است؛ كه جهاد و شهادت طلبی برای بیداری جامعه، از مواردی است كه امام حسین علیه السلام بدان عمل نمود و به مقصود خود نیز رسیدند. از آنروز تا قیام قیامت، این بیدارباش و نهضت و انقلاب شورانگیز، تأثیر خود را گذاشته و خواهد گذاشت.
البته قیام امام حسین علیه السلام شرایطی داشت كه در زمان سایر ائمه اطهار علیهم السلام فراهم نبود. بطور مثال یزید شرابخوار بود و علنی سگ بازی و میمون بازی و میخواری می كرد. حدود الهی را اجرا نمی كرد، ارزشهای اسلامی محترم شمرد نمی شد. اما آیا یزید - مثلا - با هارون الرشید (لعنت الله علیه) یكسان بود؟ هارونی كه می خواست امام موسی بن
جعفر علیه السلام را زندانی كند، بر سر مزار پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم آمد و عذرخواهی كرد و گفت: یا رسول الله من فرزند تو را برای تأمین مصلحت جامعه اسلامی زندانی می كنم! هارون برای اینكه وانمود كند كه شأن خاندان رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را حفظ می كند، همچنین برای جلوگیری از اختلاف، از پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم عذرخواهی می كرد. [1] اینگونه نبود كه حكام ظالم زمانهای دیگر، كفر و شركشان علنی و ظاهر باشد و بدان افتخار كنند؛ ولی یزید اینچنین بود.
بهر حال شرایط بگونه ای بود كه امام حسین علیه السلام راهی جز امر به معروف و نهی از منكر از راه بیداری، با شهادت خود و یارانش و اسارت اهل بیت علیهم السلام نداشتند.
بنابراین اگر گفته شود آیا امام حسین علیه السلام به هدف خود كه همانا حفظ دین و بیداری امت بواسطه ی امر به معروف و نهی از منكر به شیوه ی شهادت بود، رسیدند یا نه؟ در جواب باید بگوییم: آری؛ امام علیه السلام آنچه را كه اراده كرده بود، انجام داد و به نتیجه هم رسید. مقصود از این اقدام این بود كه حق و باطل را بشناساند؛ كه چنین نیز شد.
البته قیام امام حسین علیه السلام شرایطی داشت كه در زمان سایر ائمه اطهار علیهم السلام فراهم نبود. بطور مثال یزید شرابخوار بود و علنی سگ بازی و میمون بازی و میخواری می كرد. حدود الهی را اجرا نمی كرد، ارزشهای اسلامی محترم شمرد نمی شد. اما آیا یزید - مثلا - با هارون الرشید (لعنت الله علیه) یكسان بود؟ هارونی كه می خواست امام موسی بن
جعفر علیه السلام را زندانی كند، بر سر مزار پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم آمد و عذرخواهی كرد و گفت: یا رسول الله من فرزند تو را برای تأمین مصلحت جامعه اسلامی زندانی می كنم! هارون برای اینكه وانمود كند كه شأن خاندان رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را حفظ می كند، همچنین برای جلوگیری از اختلاف، از پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم عذرخواهی می كرد. [1] اینگونه نبود كه حكام ظالم زمانهای دیگر، كفر و شركشان علنی و ظاهر باشد و بدان افتخار كنند؛ ولی یزید اینچنین بود.
بهر حال شرایط بگونه ای بود كه امام حسین علیه السلام راهی جز امر به معروف و نهی از منكر از راه بیداری، با شهادت خود و یارانش و اسارت اهل بیت علیهم السلام نداشتند.
بنابراین اگر گفته شود آیا امام حسین علیه السلام به هدف خود كه همانا حفظ دین و بیداری امت بواسطه ی امر به معروف و نهی از منكر به شیوه ی شهادت بود، رسیدند یا نه؟ در جواب باید بگوییم: آری؛ امام علیه السلام آنچه را كه اراده كرده بود، انجام داد و به نتیجه هم رسید. مقصود از این اقدام این بود كه حق و باطل را بشناساند؛ كه چنین نیز شد.
[1] ارشاد، ص 280.